مقایسه مونل و هستلوی

 هستلوی و مونل، هر دو گروهی از سوپر آلیاژ های مورد استفاده در صنایع گوناگون هستند. این دو ماده هر کدام ویژگی ها و ترکیبات به خصوصی نیز دارند که باعث تفاوت این دو از همدیگر می شود.

در این مقاله قصد داریم تا چیستی این دو آلیاژ و موارد استفاده و تفاوت های آنها را بررسی نماییم. 

هستلوی چیست؟ 

 هستلوی یکی از مقاوم ترین فولاد های پایه نیکل در دسترس است. این آلیاژ در مقایسه با فولاد های معمولی ویژگی های خاصی دارد که آن را از پایه به خوردگی پایدار می سازد. در دما های بالا، گروهی از آلیاژ های هستلوی که دارای ترکیبات اصلی نیکل، کروم و مولیبدن می باشند، بسیار برای استفاده در محیط های خشن که در آنها انواع ترکیبات خورنده و آسیب زا حضور دارند، مناسب هستند.

خواص هستلوی 

ترکیبات هستلوی عموماً شامل نیکل و مولیبدن است. این ماده به منظور ایستادگی در حرارت زیاد و محیط هایی با ترکیبات اسیدی زیاد تولید گردیده است. این آلیاژ را بعد از انجام جوشکاری بر روی آن باز هم می توان استفاده نمود. 

چه قطعاتی از هستلوی تولید می شود؟ 

هستلوی به دلیل داشتن چنین ویژگی هایی در صنایع فراوانی استفاده می شود. به دلیل تنوع زیاد در استفاده از آن، از این آلیاژ قطعات بسیار متنوعی ای نیاز تهیه می نمایند. قطعات زیر نمونه های تولیدات هستلوی هستند: 

همچنین هستلوی در چند گرید تولید می گردد. به همین دلیل یک قطعه، با توجه به اینکه در کدام زمینه قرار است بکار رود، ممکن است در چند گرید تولید شود. 

مونل چیست؟ 

بیشتر ترکیبات مونل را نیکل و مس تشکیل داده است. میزان نیکل موجود در مونل به 52 الی 67 درصد می رسد. علاوه بر این دو ماده، مقادیر کمی از سیلیکون، منگنز، آهن و کربن نیز در تولید آن استفاده می شود. مونل ماده ای است که مقاومت آن به خوردگی از نیکل خالص بیشتر است. این فلز نیز مانند دیگر آلیاژ ها گرید هایی از جمله مونل 400 و مونل 500K دارد و هر کدام نسبت به انواع خاصی از خوردگی در طیف گسترده ای از محیط ها، از جمله آب دریای پر فشار مقاوم هستند. گرید 400 مونل معروف ترین گرید آن است. بنابراین گاهی برای اشاره به مونل از اسم آلیاژ 400 نیز استفاده می شود. انواع عملیات سرد کاری، گرم کاری، جوشکاری و ماشین کاری را هم می توان بر روی مونل انجام داد. 

خواص مونل 

هنگام مقایسه مونل و فولاد معمولی، باید این نکته را در نظر داشت که عملیات سخت کاری بر روی مونل سریع تر و سخت انجام می شود؛ و این یکی از عیب های مونل است. بنابراین اگر قرار است هرگونه عملیات و تغییر شکل بر روی مونل انجام شود، باید با سرعت و نرخ فید پایین صورت پذیرد. مونل معمولاً در ساخت قطعاتی که باید در محیط های فوق العاده خورنده قرار بگیرند، کاربرد دارد. این ماده اساساً قسمت بالاتری نیز نسبت به فولاد معمولی دارا است. مونل به دلیل داشتن سختی بالا، مورد توجه افراد بسیاری است. همین مقاومت و استحکام بالا، آن را به گزینه مناسبی برای استفاده در دما های بسیار زیاد، که در چنین شرایطی فلزات و آلیاژ های معمولی به راحتی دچار آسیب دیدگی، خزش و تغییر شکل می گردند، می شود. آلیاژ 400 حتی در دما های زیر صفر درجه نیز دارای خواص مکانیکی بسیار قابل توجهی است. این ماده با اینکه نسبت به آلیاژ های دیگر شکل پذیری پایین تری دارد، اما مقاومت به ضربه و همچنین سختی و استحکام بالایی را دارا است. مونل حتی زمانی که به اندازه هیدروژن مایع سرد شود، شکل پذیری خود را از دست نمی دهد و شکننده نمی شود. 

مونل نیز به دلیل نوع استفاده از آن در قطعات مختلفی تولید می گردد. این قطعات شامل انواع، میلگرد، سیم، چفت و بست، فلنج، لوله، اتصالات سه راهی، اتصالات انشعابی، ورقه و غیره هستند و در گرید های گوناگون مونل تولید می گردند. 

نقطه ذوب این دو فلز به چه صورت است؟ 

بعضی از آلیاژ ها، بر خلاف فلزات خالص، نقطه ذوب معین و مشخصی ندارند. با این حال، این آلیاژ ها در محدوده دمایی خاصی ذوب می شوند. در این محدوده، چنین آلیاژ ها ممکن است در حالاتی بین جامد و مایع باشند. اکثر آلیاژ های مونل در محدوده دمای 1350 درجه سانتی گراد و آلیاژ های هستلوی کمی بالاتر، در محدوده 1400 درجه سانتی گراد ذوب می شوند. 

تفاوت مونل و هستلوی 

مونل یک آلیاژ چکش خور و قابل انعطاف و مقاوم به خوردگی بوده که سختی بالاتری در مقایسه با فولاد معمولی دارد. این گروه از آلیاژ ها پایداری بالایی در برابر اسید های بسیار خورنده مانند هیدروفلوئریک اسید و سولفوریک اسید دارند. مونل همچنین قادر است تا مواد قلیایی را نیز تحمل نماید. از استفاده های مناسب از آن می توان مهندسی دریا را نام برد. به دلیل وجود مس در ترکیبات آن، در محلول های نمکی نیز انتخاب مناسبی به شمار می رود. در عوض، هستلوی در محلول های اسید کاربرد فراوانی دارد.