مته ی حفاری که در زبان انگلیسی آن را با اسم بیت (bit) می شناسند یکی از مهم ترین و پر کاربرد ترین وسایل در صنعت حفاری است که دارای انواع و مارک های مختلف است. 

بخش بزرگی از زندگی ما را معدن ها و صنعت ها تشکیل داده است. حتی اگر شما به طور مستقیم با صنعت و معادن در تماس نباشید ولی قطعا بسیاری از وسایل و تجهیزاتی که از آن ها استفاده می کنید مواد اولیه آن ها در معادن می باشد که در صنعت و شرکت های صنعتی تبدیل به این وسیله هایی که شما در زندگی روز مره خود بسیار از آن استفاده می کنید.

سرمته حفاری 

برای به دست آوردن این مواد نیاز است که در معادن حفاری انجام شود. در صنعت برای انجام حفاری راه های متعددی هم چون استفاده از بمب ها تی ان تی و یا استفاده از دستگاه ها یا ماشین آلات حفاری وجود دارد که روش دوم آن بسیار مرسوم تر است، زیرا استفاده از دینامیت در همه مکان ها قابل استفاده نیست و بسیار پر هزینه تر و پر خطر تر از روش استفاده از ماشین آلات حفاری می باشد. ماشین های حفاری را می توان در بیشتر محیط های استفاده کرد زیرا بر روی آن ها انواع مختلفی از سر مته ها می توان استفاده نمود. هر مته بسته به مدل خود مخصوص مدل خاک و سنگ و مکانی می باشد. مته های حفاری یکی از مهم ترین تجهیزات در صنعت حفاری است که بدون آن انجام کار حفاری حدودا ممکن نخواهد بود. مته های حفاری بسیار پر کاربرد می باشند زیرا دارای انواع مختلفی هستند. مته های حفاری نسبت به دستگاه های آن بیشتر دچار خرابی و شکستگی می شوند زیرا آن ها بسیار در عرض فشار، ضربه و دمای بسیار بالا هستند از این رو شرکت های بسیاری هستند که این گونه مته حفاری ها رو تولید می کنند. شما اگر فروشندگان مته حفاری هستید می توانید فروش مته حفاری های خود را در مدیرخرید انجام دهید. همانگونه که قبل تر گفتیم مته های حفاری بسیار در معرض فرسایش و خراب شدگی می باشد پس نیاز است که شما آن ها حتما پس از خرابی عوض نمایید زیرا در صورت استفاده از مته ها خراب در حفاری می تواند ضرر زیادی به شما بزند. 

سر مته چیست؟

 در صنایع از وسایل و ابزار های بسیاری استفاده می شود که یکی از آن ها مته می باشد. مته وسیله ای است که در بخش پایانی دستگاه های حفاری یا دریل قرار می گیرد و به کمک آن می توان اجسام را سوراخ نمود. شاید مته های معمولی که در دریل استفاده می شود را شما دیده باشید و تجربه ی کار با آن ها را داشته باشید ولی باید بدانید که گونه های دیگری از مته وجود دارد که به مته ی حفاری معروف هستند. مته های حفاری دارای سایز بسیار بزرگ تری نسبت به مته های معمولی می باشد که کار آن ها فقط سوراخ کردن زمین نیست. به کمک مته های حفاری زمین را حفر می کنند تا بتواند مواد معدنی و سنگ ها و... را از آن استخراج بنمایند. مته های حفاری معمولا دارای قطری از 2 تا 36 اینچ می باشند. مته های حفاری دارای انواع زیاد در کاربرد های بسیاری هستند که هر کدام از آن ها مخصوص محیط و جنس زمین مورد استفاده آن متغییر می باشد. همانگونه که گفتیم مته ها دارای عملکرد های متفاوتی می باشند که می توان مته های حفاری از لحاظ عملکرد به 4 دسته تقسیم نمود:

انواع مته حفاری 

مته ها بسته به جنس سنگی که بر روی آن عملیات، ساختار و جنس بدنه مته به سه نوع تقسیم می شوند که عبارت اند از مته های مخروطی چرخشی یا کاج غلتان، مته های تیغه ثابت و مته هایی با کاربردهای ویژه. 

 مته مخروطی چرخشی یا کاج غلتان (Roller Cone Bits)

مته های مخروطی چرخشی یکی از پر کاربرد ترین مته ها در صنعت حفاری می باشد که خود آن ها نیز دارای چند مدل نیز می باشد. مته سه کاجه غلتان (tricone cone bits) یکی از معروف ترین و رایج ترین مدل مته مخروطی چرخشی می باشد که به آن مته غلتک مخروطی یا مته سه کاجه چرخشی (Tricone Rotary Drilling Bits) یا به اختصار سه کاجه نیز شناخته نیز می گویند. 

 مته های چرخشی بر روی خود دارای دندانه های متحرک و چرخنده می باشد که به دلیل شکل غلتک مخروطی آن به آن مخروطی یا کاجی می گویند. کار آن به این گونه می باشد که نتنها دندانه ها و مخروط فشار وارد می کند بلکه خود مته نیز با همراه فشار تنظیم شده بر اساس سنگ مورد حفاری به دور خود می چرخد تا بتواند کار حفاری را انجام دهد. مخروطی های کاجی بر اساس کاربرد و سنگ مورد استفاده ی خود دارای چند مدل می باشد که بر اساس تعداد کاج های خود به مته های تک کاجه، دوکاجه، سه کاجه، چهار کاجه، پنج کاجه و شش کاجه دسته بندی می شود که پر کاربرد ترین مدل آن مته های 3 کاجه یا سه مخروطی می باشند که به مته trincone نیز معروف هستند. شما اگر به دنبال خرید مته حفاری 3 کاجه هستید می توانید آن را در مدیرخرید خریداری نمایید. البته مته های یک تا 4 کاجه کاربرد بیشتری دارند. از مته های یک کاجه معمولا برای حفر سنگ های شکاف دار و سنگ هایی با درجه سختی پایین و سطح های شیب دار استفاده می شود. از مته های دو کاجه بیشتر برای عملیات هایی که در قسمت های نرم و شیب دار استفاده می شود. 2 کاجه بودن باعث شده که شما فضای بیشتری برای نسب نازل (nozzle) در داخل مته فراهم شود. بدنه مته چرخشی از چند عدد مخروط، چند عدد نازل، یک بدنه برای سوار کردن مخروط ها و نازل ها بر روی آن و بدنه خود تشکیل شده است.
مته های مخروطی غلتان خود بر دو نوع اند:
• مته های دندانه فولادی (Milled Tooth/Steel Tooth Bits)
• مته های تنگستن کارباید یا کاربید (Tungsten Carbide Bits)

مته های دندانه فولادی MT (MT Rock Bits / Milled Tooth Bits)

این مدل مته بر روی خود دندانه های فولادی با مقاومت بسیار بالا می باشد که از آن ها برای خورد کردن سنگ ها استفاده می شود. مته های دندانه فولادی دارای طراحی خاصی می باشد که دندانه های موجود در مته با یک دیگر تداخل و درگیری پیدا نکند و محور هر مخروط منطبق بر شعاع مته باشد. البته مخروط های دندانه فولادی که مناسب طبقات نرم می باشد دارای محور کوچک تری می باشد که این محور از مرکز مته نمی گذرد بلکه بر فاصله ای دایره ای شکل کوچکی در خود محور مته می چرخد. البته درگیری کوچکی نیز بین دندانه ها در این مته حفاری mt وجود دارد که باعث می شود که مته به صورت اتوماتیک توسط خود تمیز شود و مته عملکردی همچون بیلچه پیدا نماید. نحوه کار کرد این مته این است که با فشار زیاد وارد زمین می شود و قسمتی از آن را می کند و شروع به خورد کردن می کند. از مته دندانه فولادی بیشتر برای حفاری منطقه هایی با سنگ های در طبقات نرم و نیمه سخت استفاده می شود که دارای چندین سایز باری هر کدام است. بنابر این هنگام خرید مته دندانه فولادی به سایز آن باید دقت نمایید. 

 مته های دکمه ای یا اینزرتی کاربید تنگستنی

مته های کاربید تنگستنی (TCI / Tungsten Carbide Insert Tooth = Button Bits) تنها مته هایی هستند که از آن ها برای حفاری در شکننده ترین و خورنده ترین طبقات زمین استفاده می شوند. این مدل مته حفاری سنگ سخت را به وسیله فشار و فشردگی، می شکند و آن ها را تبدیل به سنگ ریزه می نماید. مته های دکمه ای نسبت به مته ای دنده فولادی دارای دندانه های کوچک تری می باشد. مته کاربید تنگستنی دارای سرعت چرخش کمتری می باشد زیرا وزن بسیار زیادی بر روی آن قرار می گیرد و در سرعت بالاتر ممکن است کاربید آن بشکند. جنس اینزرت های کاربید تنگستن با خود متفاوت می باشد و دارای دندانه هایی به شکل استوانه تو پر می باشد که در انتها تیز و گرد است. قیمت مته های دکمه ای یا اینزرتی کاربید تنگستنی نسبت به مته های دندان فولادی گران تر می باشد زیرا دارای عملکرد بهتر و مقاومت بالایی می باشد. 

مکانیزم خردایش در مته ها دندانه متحرک 

مته های دندانه متحرک معمولا دارای 3 مخروط هستند. در حین عمل حفاری هر مخروط حول محور خود به گردش در می آید. موقع حفاری رشته حفاری در جهت ساعت گرد و مخروط ها در جهت پاد ساعت گرد می گردند. مته های دندانه متحرک با چرخش دادن دندانه های خود بر روی زمین قرار می گیرد با فشار دندانه های خود را داخل سنگ ها کرد و آن سنگ را خورد می نماید. 

مته های تیغه ثابت (Fixed Cutter Bits) 

نوعی دیگر از مته ها وجود دارند که در درون آن ها غلتک های چرخشی وجود ندارد. تفاوت اصلی این مته ها با مته ها مخروطی چرخشی در نداشتن غلتک های چرخشی و جنس بدنه ی آن ها است. به مته تیغه ثابت مته های Fixed Cutter Bit نیز گفته می شود. در مته های تیغه ثابت برخلاف مخروط های مخروطی چرخشی که به صورت جداگانه از هم می چرخند، دارای بدنه و سری ثابت می باشند که به صورت یکپارچه با لوله حفاری و رشته حفاری می چرخند. مته های تیغه ثابت نسبت به مته های مخروطی دارای قیمت بالاتری می باشد زیرا مته تیغه ثابت دارای سختی بیشتری نسبت به مته مخروطی هستند. مته های تیغه ثابت دارای تنوع مدل بسیار زیادی هستند که همین دلیل شده که در صنعت پر کاربرد شوند. مته های تیغه ثابت دارای بازده بالاتری نسبت به تیغه ای مخروطی چرخشی هستند. مته های الماسه از معروف ترین و پرکاربرد ترین مدل تیغه های تیغه ثابت است. مته های تیغه ثابت بسته به جنس تیغه های آن به دو مدل تیغه های الماسی و نته های تیغه فولادی تقسیم می شود. 

تیغه های فولادی

 مته حفاری فولادی همانگونه که از اسمشان پیدا است دارای سر تیغه هایی از جنس فولاد قوی است. مته های تیغه فولادی دارای دو نوع drag Bits و steel Cutter می باشد که نوع drag bits آن مخصوص سازه های نرم و مدل steel cutter مناسب برای سازه های سخت است. مته های drag bits در اوایل برای حفاری دورانی استفاده می شد که پس از ساخته شدن مته های کاج دار دیگر از آن ها برای حفاری دورانی استفاده نشدند زیرا این مدل مناسب سازه های نرم می باشد و همچنین در آن ممکن بود که لوله های حفاری به خاطر فشار زیاد روی مته، بریده یا پاره شوند و امکان منحرف شدن مسیر چاه از آن کمتر استفاده می شود و بیشتر از مته های کاجی به جای مته های drag bits استفاده می شود.

تیغه های الماسه (Diamond Bits)

2. مته های tsp یا الماس پلی کریستالین مقاوم به حرارت (Thermally Stable Polycrystalline Bits) 

مکانیزم خردایش در مته ها دندانه ثابت 

اصل کار حفاری در استفاده از مته های دندانه ثابت به صورت برش گوه ای و سایش می باشد که در مرکز چاه حالت پیچشی این مته باعث عمل حفاری می شود. در مته های دندانه ثابت نیروی عمودی باعث میشود که مته به داخل زمین برود و نیروی گشتاوری عمل برش در سنگ را انجام می دهد. هنگامی که این عمل انجام شود مته در سنگ نفوذ می کند و یک برش در سنگ ایجاد می نماید و این گونه عمل حفاری ادامه پیدا می کند. 

مته هایی با کاربرد ویژه 

این مدل مته ها مانند مته های معرفی شده نیست بلکه آن ها را برای استفاده های خاصی تولید شده اند. این مته های با کاربرد ویژه به سه دسته برای عملیات های مته هایی نا متقارن، کنارگذر و مته های ضد انحراف و مته های مغزه گیری تقسیم می شوند.

مته های نامتقارن (Eccentrics Bits)

 مته های متقارن مناسب برای حفاری چاه می باشد زیرا دارای قطر نسبتا بیشتری نسبت به بقیه مته های حفاری است. از مته های متقارن علاوه بر حفر چاه در شیل هایی که خاکشان متورم می شود یا طبقات نمکی در آن ها ایجاد می شود می توان استفاده نمود.

مته های مناسب برای عملیات کنار گذر (Side tracking Bits)

مته های کنار گذر مناسب برای استفاده در کنار موتور های درون چاهی می باشد که کار انجام حفاری در اطراف لوله های جداره چاه های گیر کرده یا شکسته شده استفاده می شود. 

 مته های ضد انحراف (Antiwhirl Bits)

اگر بخواهیم پیشرفته ترین و پیچیده ترین نوع مته های را نام ببریم قطعا مته ضد انحراف جزو آن می باشد. مته های ضد انحراف مانع از لرزیدن، چرخش معکوس یا ارتعاش مته نیز می شود. این مته های به گونه ای طراحی شده اند که از لرزش و ارتعاش هنگام حفاری جلوگیری نمایند. مته های ضد انحراف مناسب برای حل کردن مشکل حرکت گردابی و انحراف حفاری دسته شده است که می توان از آن در حفاری های نا متعادل نیز استفاده کرد. مته ضد انحراف دارای سرعت بالایی می باشد که در کنار آن اتلاف انرژی کمی نیز دارد. 

مته های مغزه گیری (Core head Bits)

مته های مغزه گیری بیشتر برای تهیه مغزه یا نمونه برداری از سنگ ها و خاک استفاده می شود. مته های مغزه گیری به دلیل این که باید انواع سنگ ها را بشکافند و نمونه را از درون آن بردارند، دارای تیغه های الماسی هستند. الماس سخت ترین ماده و کانی روی زمین می باشد که از کربن ساخته شده است. از الماس برای بیشتر مته های که نیاز است سنگ ها به خصوص سنگ های سفت را خرد کنند استفاده می شود. مته های مغزه گیری دارای مته قطر نمونه کمتر از 3 اینچ می باشد. 

خرید مته حفاری 

مجموعه ی مدیرخرید، زنجیره تامین صنایع ایران تمام سعی خود را کرده است که بهترین و با کیفیت ترین مته ها و سر مته های حفاری را در مجموعه ی خود به شما خریداران عزیز به فروش برساند. مته های حفاری در صنعت حفاری بسیار پر کاربرد و پرفروش می باشد. همچنین اگر شما از فروشندگان یا وارد کنندگان مته های حفاری هستید می توانید مته های حفاری های خود را در مجموعه ی مدیرخرید به فروش برسانید. همچنین شما می توانید برای دیدن قیمت مته حفاری نیز با ما در تماس باشید.

شما می توانید در مدیرخرید انواع سر مته های حفاری همچون سر مته های چکش بالا ( top Hammer)، سر مته حفاری دی تی اچ (DTH)، سرمته های چکش بادی همچون متقاب و سرمته تک پر ، مته های سپری، مته های اره ای و ... را در سایز های متفاوت از بهترین برند های حفاری موجود موجود خرید نمایید. همچنین اگر از شما از فروشندگان و یا وارد کنندگان انواع تجهیزات معدنی هستید می توانید برای برای فروش لوازم خود با ما در تماس باشید. مدیرخرید یکی از بهترین راه ها برای خرید انواع تجهیزات و وسیال صنعتی در کشور ایران است.